Karabük Üniversitesi bu sene Raylı Sistem sektöründe yetkin bireyler yetiştirmek amacı ile yeni açtığı Raylı Sistemler Mühendisliği Bölümü'ne öğrenci kabul edecek. Sektörümüz için lisans düzeyinde açılan ilk program olması sebebi ile büyük mutluluk yaşıyoruz. Aslında bunun için Türkiye’de açılan ilk program demek çokta doğru olmaz. Yıldız Teknik Üniversitesi 1911 yılında “Kondüktör Mekteb-i Alisi” adıyla Fransızlar tarafından demiryolu mühendisi yetiştirmek amacıyla kurulmuştur. Fakat daha sonrada ülkemizde yürütülen politikalardan ve çeşitli nedenlerden ötürü üniversite misyon değiştirmiş ve bu günkü halini almıştır. Bugün bu sektör için yeniden mühendis yetiştirmeye başlayan Karabük Üniversitesini gerçekleştirdikleri bu büyük hizmet için kutluyoruz.
Bilindiği gibi Raylı Sistemler birçok branşın içinde bulunduğu bir sektördür. Yani tek bir bölüm okuyarak tamamen raylı sistem mühendisi olmak çok zordur. Avrupa'daki programlar da Raylı Sistemler Elektriği, Mekaniği, Elektro-mekaniği, Sinyalizasyonu, Araç Mühendisliği gibi dallara ayrılırlar. Karabük Üniversitesi bu çerçevede misyonlarında belirttikleri üzere tüm bölümlerden temel düzeyde eğitim vermeyi amaçlıyor. Fakat bizim düşüncemiz bu bölümde okuyan bir öğrencinin en geç 4. Dönem sonunda dal tercihi yapıp tek bir alanda uzmanlaşmasının gerektiğidir. Üniversite ve bölüm yetkililerinin bu yönde sektör ile birlikte çalışmalar yapmaları gerektiğini düşünüyoruz. Aynı şekilde bu bölümden mezun olan bir mühendisin Raylı Sistemler üzerine daha özel bir dalda yüksek lisans yapmasının gerekli olduğu yönündedir. Karabük Üniversitesinin ileriki senelerde bu yönde çalışma yapıp yüksek lisans programlarını da başlatmalarını diliyoruz.
Karabük Üniversitesi her ne kadar temel seviyede makine, elektrik-elektronik ve inşaat mühendisliği dallarında eğitim vermeyi amaçlıyor olsa da akademik programlarında çoğunlukla mekanik derslerine ağırlık verildiği görülüyor. Verilmesi amaçlanan bazı dersler ve branşları şu şekildedir:
Dersin Adı | Dersin Kredisi | Dersin Branşı | |
Statik | 4 | Makine | |
Bilgisayar Bilimlerine Giriş | 3 | Bilgisayar | |
Bilgisayar Programlama | 3 | Bilgisayar | |
Malzeme Bilimi | 3 | Makine | |
Dinamik | 4 | Makine | |
Termodinamik I | 3 | Makine | |
Fren Mekanizmaları | 3 | Makine | |
Tren Mekaniği | 3 | Makine | |
Mekanizma Tekniği | 2 | Makine | |
Mukavemet | 4 | Makine | |
Raylı Sistemler Elektrik Elektroniği | 4 | Elektrik Elektronik | |
Akışkanlar Mekaniği | 3 | Makine | |
Makine Elemanları | 3 | Makine | |
Mekanik Titreşimler | 3 | Makine | |
Isı Transferi | 3 | Makine | |
Mekatronik | 3 | Mekatronik | |
Ölçme Tekniği | 3 | Elektrik Elektronik | |
Taşıt Dinamiği ve Kontrol | 4 | Makine | |
Termodinamik II | 3 | Makine | |
Hidrolik Makinalar | 3 | Makine | |
Tren ve Demiryolları Bakım Esasları | 4 | İnşaat | |
Köprüler ve Tüneller | 3 | İnşaat | |
Demiryolu Haberleşmesi | 3 | Haberleşme | |
Malzemelerin Mekanik Davranışı | 3 | Makine | |
Taşıt Gövde Tasarımı ve Malzemeleri | 4 | Makine | |
Bunların dışında Raylı Sistemler Mühendisliğinin Temelleri, Transport Teknolojisi ve Ekonomisi, Demiryolu Güvenlik Standartları, Demiryolları Araçlarının Testi ve Denetimi, Kent içi Raylı Ulaşım Sistemleri, Demiryolları Trafik Kontrolü, Genel Raylı Sistem İşletmeciliği, Demiryolu Hattı Planlaması gibi Raylı sistemlere özel derslerde akademik programda yer alıyor. Ayrıca Lokomotif ve Vagon Tasarımı ve Sinyalizasyon gibi çok kapsamlı konuların işlendiği dersler de programa alınmış fakat bu derslere ayrılan süre oldukça az. Özellikle sinyalizasyon dersi haftada 2 saat işlenerek ancak “Sinyalizasyon Sistemlerine Giriş” şeklinde verilebilir.
Ülkemizde sektörümüzün tekrar canlandığını, mevcut kent içi ve şehirler arası hatlara hızlı bir ivmeyle yenilerinin eklendiğini, bu alanda seminer, sempozyum, fuar gibi etkinliklerin daha fazla yapıldığını, üniversitelerde daha fazla bilimsel makale yayınlandığını, büyük projeler geliştirildiğini ve raylı sistemlere özel bölümler açıldığını görmek bizlere çok büyük mutluluk vermektedir. Bu bağlamda Karabük Üniversitesi Raylı Sistemler Mühendisliği Bölümü’ne ve bu bölümde okuyacak mühendis adaylarına şimdiden başarılar diler, bölümümünüz ülkemize hayırlı olmasını dileriz.
Mustafa Bellek