19. yüzyılın sonlarına doğru elektrik gücüyle çalışan trenler yaygınlaşmaya başladı. Tren içerisinde yanma olmadığı için bir yangın söndürücüye de ihtiyaç yoktu ve kabin içerisinde sadece 1 kişinin bulunması yeterliydi. Bununla birlikte tren hareket halindeyken kabin içerisindeki kişinin sürekli olarak uyanık halde olduğundan emin olunması gerekiyordu. Bu nedenle uyanık kalmayı sağlayacak cihazı bulundurma yaygın hale geldi.
Bu teyakkuz ya da uyanıklık cihazı (vigilance device) temel olarak treni süren kişinin herhangi bir hastalıktan dolayı şuurunu kaybetmesi, bayılması veya kalp krizi geçirmesi gibi durumlarda trenin güvenli bir şekilde durdurulmasını sağlar ve genelde yaylı bir güç kontrol kolu ya da butonundan oluşur. Bu nedenle "ölü adam kolu" olarak ta anılmaya başlanmıştır. Son zamanlarda bu cihaz "uyanıklık cihazı" ya da "sürücü güvenlik cihazı" (driver's safety device - DSD) olarak anılmaya başlamıştır. Fransa da ise bu cihaza "VACMA" denilir (Veille Automatique de Contôle à Maintien d'Appui).
Üç çeşit ölü adam cihazı vardır; yaylı ana kontrol kolu, yaylı pedal ve alarm verici. Ölü adam kolu normal çalışmada genellikle sabit basınçla tutulması gerektirir. Eğer kol bırakılırsa araç kendini frenler. Pedal ise düzenli aralıklarla basılıp bırakılmayı gerektirir. 1 dakikalık aralıklar bu periyot için uygundur. Sesli bir uyarı geldiği anda sürücünün pedalı 3 saniye içerisinde bırakması gerekir. Alarm verici sistemde ise anahtar etken kontrolün pozitif hareketidir: eğer sürücü arada sırada bir şeylere dokunmaz ise alarm çalmaya başlar ve sürücünün cihazı uyanık olduğuna dair bilgilendirmesi gerekir. Aksi taktirde cihaz fren komutu verir ve araç hata frenine geçer. Bu sistem Amerika'da popülerdir. Bazı ülkelerde kabin içerisine alarm sisteminin bir butonu konulur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder