Raylı Sistem Mühendisliği - Railway Engineering

Demiryolu sinyalizasyon sistemleri trenlerin güvenli, planlı ve ekonomik bir şekilde işletilmesini sağlayan sistemlerdir.  Geleneksel demiryolu araçları raylar üzerinde çelik ray – çelik tekerlek yöntemi ile yol alırlar. Bu yöntem sayesinde çelik ray ile çelik tekerlek arasındaki sürtünme kuvveti azaltılarak yuvarlanma direnci düşürülmüş olur. Böylelikle trenlerin hareket etmesi için harcanan enerjiden tasarruf edilmiş olur. 

Fakat bu durum başka bir problemi de beraberinde getirir; Frenleme problemi. Raylar ve tekerlekler arasındaki düşük sürtünme kuvveti fren mesafesinin, makinistlerin görüş mesafesinden daha uzun olmasına neden olur. Bu nedenle trenlerin duruş noktalarından belirli bir mesafe öncesinde fren uygulamaları gerekmektedir. Demiryolu sinyalizasyon sistemlerinin temel amaçlarından biriside fren mesafesini hesaba katarak trenlerin hareket güvenliğini sağlamaktır.

Demiryollarında çeşitli amaçlarla çeşitli cihazlar kullanılır. Örneğin makaslar rayların bağlantısını değiştirerek trenlerin bir raydan başka bir raya geçmesi için kullanılır. Trenler gitmesi gereken güzergâhlarda ilerlerken çok sayıda makasın üzerinden geçerler ve tüm bu makasların güzergâha uygun pozisyona ayarlanmış olması gerekir. 

Sinyalizasyon sistemleri makas gibi demiryolu cihazların güvenlik kriterleri çerçevesinde otomatik olarak kontrol eder ve güvenliliği garanti eder. Sistemde bu gibi saha ekipmanlarının kontrolü ve güvenli pozisyonda kilitlenmesi işlevleri yerine getiren mekanizma “Anklaşman” olarak adlandırılır. Anklaşman sistemleri, trenlerin güvenli hareket edebilmesi için demiryollarında kullanılan saha ekipmanlarının uygun ve güvenli durumda kilitlenmesini sağlayan sinyalizasyon sistemlerinin temel bileşenidir.

Kaynak: https://polen.itu.edu.tr/items/51779ac9-95ab-46b1-b604-b2b2ea30cc3e